Tuesday, 17 April 2018

भाषा

हामी मानव जाति मात्रै यस्तो प्राणी हौ कि हाम्रा भावनाहरु एक अर्का बिच सम्प्रेषण गर्न भाषाको प्रयोग गर्ने गर्दछौ । अन्य प्राणी भन्दा बिबेकशील भएर नै जंगली अवस्थामाबाट अहिलेको अवस्थामा आउन सफल भयौ । सांकेतिक भाषाबाट बिस्तारै बोलचाली भाषाको बिकास गरे, त्यसलाई अझ मजबुत बनाउन अक्षरको प्रतिपादन गरे । संसारभर लाखौ भाषाहरु बोलिन्छ्न । नेपालमा मात्रै पनि लगभग पाँच सय भाषा जति बोलिन्छ्न भने कतिपय भाषाहरु लोप हुने अवस्थामा पुगेका छ्न । यसो हुनुमा राज्यले बेवास्ता गर्नु र ती भाषा प्रयोग गर्ने बक्त्ता कम हुनु साथै अन्य भाषाको अतिक्रमणमा परेर पनि ती भाषा लोप हुने क्रममा छ्न । यसलाई जोगाउन राज्यले बिशेष पहल गर्न जरुरी छ ।

पाषाण युगमा भाषाको बिकास नहुँदा दैनिक कार्यमा निकै कठिन थियो भनेर अनुमान गर्न सकिन्छ । उक्त समयमा सांकेतिक भाषालाई एक अर्का बीच सम्पर्क गर्ने एउटा विकल्पको रुपमा प्रयोग गरिन्थ्यो । जब मान्छे समुहमा बस्न थाले, खेतीपाती गर्दै आफ्नो जीवनयापन सुरु गरे तब भाषाको पनि बिस्तारै बिकास हुन थाल्यो । बिस्तारै आफ्नो आवाजलाई भाषाको रुपमा प्रयोग गर्न थाले । विभिन्न किसिमका अर्थबिहीन आवाजलाई बिस्तारै एकर्का बीच सम्पर्क आफ्नो मनको कुरा व्यक्त गर्ने माध्यमको बिकास भयो । भाषाको बिकास हुँदै जाँदा मान्छेलाई आफ्नो दैनिकीमा सहजता हुनथाल्यो । भाषाको महत्त्वलाई बुझे अनि भाषालाई शब्दमा लेख्न प्रयास गरे । यसो गर्दा भाषा झन शक्तिशाली बन्न पुग्यो । समाजका बिशिस्ट ब्यक्तिहरुले आफू अनुकूल अक्षर बनाए अनि प्रयोगमा ल्याए । भाषाको बिकास हुन निकै समय लाग्यो । त्यतिबेलाको समयमा हरेक कुरा अभाव थियो । लेख्नलाई कापी,कलमको बिकास भएको थिएन । त्यसैले पनि भाषाको बिकास हुन निकै समय लाग्यो ।

आज भाषाको बिकासले गर्दा हरेक क्षेत्रमा सहजता छ । भाषाले गर्दा नै आफ्ना बिचार सबै सामु आदानप्रदान गर्न सजिलो भएको छ । भाषाको बिकास नभएको भए मानव समुदायको यसरी बिकास पनि हुने थिएन । आफ्ना बिचार सबै सामु राख्न सजिलो भएको छ । ज्ञान गुणका कुरा बाँड्न सजिलो भएको छ । भाषाको बिकासले गर्दा नै आज संसार भरिका मानिस संग सम्पर्क गर्न सकिएको छ। सूचना,समाचार आदानप्रदान संभाव बनेको छ । भाषा पुस्तान्तरण हुन जरुरी छ । नत्र भने बिस्तारै लोप हुन सक्छ। जनसंख्याको हिसाबमा सबैभन्दा धेरैले जनाले चिनियाँ भाषा बोल्न गर्दछ्न भने धेरै ठाँउमा अंग्रेजी भाषा बोल्ने गरिन्छ ।

Ask Yourself

Why I am writing ? This is a question for me every time when I write something on any topic. It is important to have goal to do something ot...